مجموعه مستند گزارشی «آوای ماندگار» با نگاهی تاریخی و روانشناختی، مخاطبان را به سفری صوتی در دل تاریخ میبرد، این برنامه در نخستین قسمت خود، به سراغ اولین تجربههای ثبت صوت در جهان و ایران رفته است.
به گزارش روابط عمومی رادیو معارف، برنامه رادیویی «آوای ماندگار» كاری از گروه جامعه و فرهنگ رادیو معارف با محوریت تاریخ ثبت و ضبط صدا، تلاش میكند تا با بازخوانی آواهای فراموششده، پیوندی میان گذشته و حال برقرار كند. این مجموعه با این ایده شكل گرفته است كه ثبت خاطرات، احساسات و صداها، نقشی مهم در شكلگیری «مخزن نوستالژی» ذهن انسان دارد؛ مخزنی كه مرور آن، به معنابخشی زندگی و ارتقای سلامت روان كمك میكند.
در نخستین قسمت این برنامه، مخاطبان با اولین صدای ضبطشده در تاریخ آشنا میشوند؛ صدایی كه ریشه در آزمایشهای «ادوارد لئو اسكات» فرانسوی در سال 1860 میلادی دارد. او با دستگاهی موسوم به «فونوآتُگراف» امواج صوتی صدای انسان را بر روی كاغذ ثبت كرد؛ امواجی كه بیش از یك قرن بعد، با فناوریهای نوین بازیابی و شنیده شدند.
«آوای ماندگار» سپس به سیر تحول ضبط صدا پس از انقلاب صنعتی میپردازد و از اختراع فونوگراف توسط توماس ادیسون میگوید؛ دستگاهی كه تحقق رؤیای شنیدن صدای ضبطشده انسان را ممكن ساخت. در ادامه، نمونههایی از صداهای تاریخی از جمله صدای واقعی ادیسون و آزمایش تلفن توسط الكساندر گراهام بل برای شنوندگان بازپخش میشود.
این برنامه همچنین نگاهی ویژه به پیشینه توجه ایرانیان به پدیده صدا دارد؛ از تمهیدات صوتی در معماری بناهایی چون عمارت عالیقاپو و مسجد شیخ لطفالله اصفهان گرفته تا اشارات علمی ابنسینا در بازسازی مكانیكی اصوات گفتاری.
در بخش پایانی، «آوای ماندگار» مخاطبان را به نخستین ضبطهای صوتی در ایران میبرد؛ جایی كه در اواخر دوره قاجار و با ورود دستگاه فونوگراف، نخستین صداها در دربار مظفرالدینشاه ضبط شد. در این برنامه، برای نخستینبار روایت و پخش صدای باقیمانده از مظفرالدینشاه و اتابك اعظم ارائه میشود؛ آواهایی كه با وجود كیفیت محدود، ارزشی كمنظیر در تاریخ شنیداری ایران دارند.
«آوای ماندگار» در پایان نخستین قسمت خود یادآور شد كه امروز، با فناوریهای مدرن، ثبت صدا و خاطره تنها به فشردن یك دكمه محدود شده است؛ امكانی ساده اما ارزشمند برای ماندگار كردن لحظهها و روایت معنادارتر زندگی.
لازم به ذكر است این مستند رادیویی به تهیه كنندگی فرانك سعیدی آریا از شنبه تا پنجشنبه ساعت 08:35 به روی آنتن فضیلت و فطرت میرود .